THÁNG SÁU TRỜI MƯA

Năm nay mùa bão như đến sớm. Mới có đầu tháng 8 vậy mà đã cơn bão số 5. Sáng nay, mưa gió vậy mà mình vẫn phải đi tham dự một cuộc họp "cứu chuộc thế giới", lại còn vào sáng thứ Bảy nữa chứ. Haiza! Lúc về, đi trên đường Láng, mưa to khủng khiếp, gió thì tưởng như có lúc làm xe liêu xiêu. Mình thường cuối tuần ít ra ngoài, được ở nhà đọc sách, đánh đàn là đã thấy thư giãn. Chỉ có cậu con trai cứ rên rỉ vì không được đi hiệu sách. Cơn mưa ròng rã từ sáng tới giờ, nhiều khả năng sẽ còn kéo dài đến tận sáng mai, và cả những cơn mưa thường xuyên thời gian vừa rồi làm mình nhớ đến bài viết cũ này quá.

(Đăng lần đầu 25/8/2011)
Tháng này tháng ngâu, mưa thật nhiều. Công việc ngồi văn phòng suốt ngày, tụi mình thường vừa nghe nhạc vừa đọc tài liệu, trả lời thư tín…
 

Bản nhạc mình nghe nhiều trong tháng ngâu này là bản “Tháng sáu trời mưa”. Trước hết vì bài hát thật đẹp. Cũng có thể vì trời mưa, một bài hát như thế rất hợp tâm trạng. Bài hát được phổ từ thơ của Nguyên Sa thì rõ rồi, nhưng khá nhiều người nhầm lẫn về nhạc sỹ đã tạo ra những giai điệu tuyệt vời cho bài hát này. Trên thực tế, có hai bản nhạc, một của Ngô Thụy Miên, và một bản của Hoàng Thanh Tâm. Mọi người có thể đọc thêm về hai bản nhạc ở đây, ở đây hay đọc bài thơ của Nguyên Sa ở đây. Bài mình say mê là bài của nhạc sỹ Hoàng Thanh Tâm.

Những lời thơ cứ ám ảnh mình:

Tháng sáu trời mưa, trời mưa không dứt/ Trời không mưa anh cũng lạy trời mưa

Thường nói đến mưa là thấy buồn. Chả thế mà Nguyễn Bính than van:

Trời mưa ở Huế sao buồn thế/ Cứ kéo dài ra đến mấy ngày

Trời mưa làm người ta thấy bị níu chân cẳng, không đi đâu được. Vậy mà chàng trai ở đây lại tha thiết mong trời mưa.

Anh lạy trời mưa phong kín đường về/Và đêm ơi xin cứ dài vô tận

Với tâm trạng khi yêu, người ta chỉ muốn được ở bên người mình yêu mãi mãi. Khi đó, thời tiết đâu có còn là vấn đề. “Mưa phong kín đường về”, đêm thì “dài vô tận” để hai người được bên nhau. Với những đôi tình nhân đang trong giai đoạn si mê, mưa một ngày, một tuần chứ cả tháng có lẽ họ cũng không để tâm.

Tình yêu muôn đời là một điều thật thiêng liêng, là cứu cánh cho những tâm hồn đang chơi vơi. Với những con người thời loạn lạc, hơn bao giờ hết, tình yêu lại càng là cái phao để người ta bám vào. Chắc hẳn vì thế mà chàng trai mong ước:

Mình dựa vào nhau cho thuyền ghé bến/ Sưởi ấm đời nhau bằng những môi hôn

Cuộc đời có biết bao điều phiền muộn, trong cơn bế tắc, liệu có điều gì có thể giúp con người đứng vững, được an ủi như tình yêu. Chả thế mà sau mỗi thảm họa thiên nhiên, số lượng trẻ em sinh ra lại tăng đột biến. Trong những tháng năm loạn lạc, chẳng biết đi đâu về đâu, chàng trai mơ ước “biến cuộc đời thành những tối tân hôn”.

Nhạc của miền Nam những năm trước giải phóng rất riêng biệt. Mình không thích những bài quá ủy mị, rên rỉ chàng nàng. Nhưng rõ ràng đã có những bài thơ, bài hát thật đẹp ca ngợi tình yêu ra đời trong khoảng thời gian này. Tình yêu tha thiết, đẹp như muôn đời nó vẫn thế, được nâng lên bằng những ca từ vô cùng sang trọng, đắt giá, những hình ảnh lộng lẫy. Liệu sau Nguyên Sa, có nhà thơ nào có thể viết:

Da em trắng anh chẳng cần ánh sáng

Tóc em mềm anh chẳng thiết mùa xuân

Trên cuộc đời sẽ chẳng có giai nhân

Vì anh gọi tên em là nhan sắc

Nhà thơ Hồ Dzếnh đã có câu thơ nổi tiếng:

Tình chỉ đẹp khi còn dang dở/ Đời mất vui khi đã vẹn câu thề

Có phải vì thế mà chàng và nàng trong bài thơ của Nguyên Sa cũng chẳng đến được với nhau. Vì thế mà bao thời gian qua, chàng trai vẫn không thôi tự hỏi:

Trời không mưa em có lạy trời mưa?

Chàng trai vẫn “xin mưa phong kín đường về”, vẫn “nhớ suốt đời mưa tháng sáu”.

Và tất cả những lời thơ đẹp đẽ biết dường nào ấy, đã được giọng ca Thái Hiền làm cho trở thành bất tử:

Vĩ thanh:

Tháng sáu thì năm nào cũng có. Nhưng tháng sáu của Nguyên Sa, tháng của tình yêu nồng thắm mà sao lại đượm vẻ buồn (có phải vì chàng trai linh cảm thấy sự chia lìa?), tháng của cái đẹp vĩnh cửu đã qua lâu lắm rồi. Bây giờ, số người nghe những kiểu âm nhạc như thế này, với những ca từ cầu kỳ, sang trọng, chẳng còn bao nhiêu. Trong thời buổi ngày nay, khối ca sỹ rất tự tin khi lải nhải một thứ được gọi là bài hát với vài từ nhảm nhí kiểu như Em sống trong khát khao/ Em sống trong ước ao/ Mang đến những ước ao/ Mang đến những khát khao/Làn da nâu, làn da nâu (Da nâu - Phi Thanh Vân) hay Anh mang chiếc phone gì nè/ Đôi giày mà anh thường mang không biết nó tên gì/ Ôi làn da của anh, ta nói nó đen sì à (Vọng cổ teen geisha).

Khi những thứ tương tự như trên được quảng bá nơi nơi, chẳng có gì ngạc nhiên khi giới trẻ/xã hội ngày nay nói chung đã trở nên vô cảm đến thế.

Khi người ta không biết yêu/phân biệt cái đẹp, liệu có thể trông chờ người ta yêu cái gì?