28 tháng 6 2016

CÂU CHUYỆN BRUGGE

Bài viết từ chuyến đi châu Âu hồi tháng 3. Cứ lười, mãi hôm nay mình mới viết xong để lưu lại.

Lần đầu tiên đến Brugge vào một ngày mùa đông năm 2013, mình đã ngơ ngẩn đi trên những con phố cổ lát đá, ngơ ngẩn ngắm tòa nhà cổ soi bóng bên dòng kênh, ngơ ngẩn với bầu không khí dường như còn lại đó suốt từ thế kỷ 16-17. Vẫn muốn quay lại thành phố này, vậy nên khi thấy trong chương trình có tour đến thăm Brugge vào một buổi tối trong tuần, mình đăng ký ngay.

Là thành phố thủ phủ của miền Tây Flanders, Brugge khá nhỏ, dân số vỏn vẹn vài chục ngàn. Một thành phố thơ mộng, chằng chịt những con kênh nhỏ dọc ngang, được ví như một Venice thứ hai của châu Âu. Một thành phố với những loại kẹo sô cô la độc đáo, với những thương hiệu bia lâu đời. Nhưng với mình, chắc mình thích Brugge còn vì lý do thành phố này thật giống thành Delf trong trí tưởng của mình, với câu chuyện tình buồn đầy sâu lắng, nơi mình vẫn chưa cách gì đến được.

Từ thành phố biển Blankenberge, chỉ đi một bến tàu 17’ mình đã đến được ga Brugge. Đúng 7.30, chàng tourist guide tên Stephan, một thầy giáo dạy lịch sử chừng 55-60 tuổi đón tụi mình ở quảng trường nhỏ cạnh ga. Chỉ ngay từ câu giới thiệu chàng đã khiến mình ngưỡng mộ khi mình cảm nhận chàng thực sự yêu thích công việc. Chàng dẫn cả đoàn đi theo con đường dọc dòng kênh buổi tối vắng ngắt vắng ngơ, nơi làn sương khói mỏng manh lơ lửng khiến không gian như thêm phần huyền bí. Dừng lại tại một ngã ba nhỏ có tấm bản đồ thành phố, Stephan giảng giải cho tụi mình về lịch sử thành phố với những thông tin chính. Cách đó không xa, tháp Gunpowder lặng lẽ soi bóng xuống một vùng nước nhỏ, được gọi là “Minnewater” và theo lời chàng thường bị nhầm lẫn dịch là Lake of Love (Hồ tình yêu) trong khi nguyên gốc từ đó mang nghĩa “Hồ ma”, với nghĩa ở thời trung cổ xa xưa đó, vùng nước hoang vu với những làn sương bí ẩn gợi cho người ta cảm giác sợ hãi, như thể đó là vùng nước của những hồn ma..
Minnewater mờ ảo trong sương đêm

Cả nhóm lang thang qua những con đường Brugge buổi tối vắng lặng, các quán hàng đã đóng cửa hết, thỉnh thoảng mới có đôi ba quán rượu còn mở, vài người khách ngồi lặng lẽ. Qua khu nhà tu viện, Stephan kể về điều nghịch lý rằng các chị/bà khi muốn vào đó tu phải cúng hết tài sản, nên người đứng đầu rất giàu, có thể mua cả khu nhà đẹp như vậy làm tu viện, còn bản thân các “thần dân” trong đó lại không được phép sở hữu bất cứ thứ gì J. Hay một tu viện khác, nơi vào thời Trung cổ xa xưa là nơi chạy chữa miễn phí cho người ốm. Và để có tiền duy trì tu viện và chữa bệnh, các nữ tu và thầy dòng được phép nuôi lợn cũng như được phép thu toàn bộ thuế nhập rượu vang của thành phố. Mình phì cười khi liên tưởng hình ảnh các bà xơ và thầy tu với hình ảnh mụ bán thịt và lái rượu. Để thêm phần thuyết phục, Stephan cho tụi mình xem bức tranh một nữ tu tay lăm lăm cầm thước đo thùng rượu vang để tính thể tích, từ đó tính số tiền thuế chủ nhân phải đóng J.

Từng là một thành phố phát triển rực rỡ vào thời Trung cổ, với dân số thậm chí gấp rưỡi dân số của khu nội đô Brugge ngày nay, ở nơi trung tâm thành phố vẫn còn vẹn nguyên những con đường lát đá suốt từ thế kỷ 12, 13 đặc trưng cho châu Âu, mà do việc vận chuyển đá đến đây rất khó khăn và tốn kém, người ta đã dùng thành ngữ “stone rich” (“giàu đầy đá”, tương đương với người Việt bảo giàu nứt đố đổ vách J) để nói đến người giàu, nhà được xây toàn bằng đá. Bù lại ở Brugge có loại đất làm gạch rất tốt, vậy nên nhiều tòa nhà cổ chỉ có mặt tiền bằng đá, còn toàn bộ phần còn lại được xây bằng gạch nung.

Suốt thời Trung cổ, dù phát triển rực rỡ, vẫn còn rất nhiều nhà xây bằng gỗ, nhiều những con phố bé tý ty, mà ngày nay vẫn còn lại đó con phố mang tên Phố nhà tắm với chiều rộng chỉ hơn 1m chút xíu, nơi ngày xưa người ta đến tắm mỗi tuần một lần, hay một tháng một lần J. Và với việc đưa ra “Điều luật viên gạch thứ ba” (the law of third tile) vào khoảng thế kỷ 15, tức người dân khi xây nhà cứ mua 2 viên gạch thì chính quyền thành phố sẽ hỗ trợ tiền cho họ mua viên gạch thứ ba, bộ mặt Brugge thay đổi nhanh chóng.
Phố nhà tắm

Cùng chàng hướng dẫn lang thang qua những con phố nhỏ với những câu chuyện thật hấp dẫn. Tụi mình dừng lại nào là ở ngõ nhỏ, nơi chàng đã chạm mặt nữ hoàng Hà Lan. Đi ngang qua một khu đang đào xới, chàng chỉ cho tụi mình chỗ người ta đang đặt đường ống dẫn bia dài tới 3km, song song với đường ống nước của thành phố, để dẫn bia từ nơi xưởng bia nổi tiếng đã có lịch sử 500 năm – De Halve Maan – tới nơi đóng chai. Và câu chuyện thú vị nhất là trong lúc đào xới lắp đặt đường ống, một phóng viên đã giả vờ vào nhà người dân và hỏi về chuyện nhà máy bia muốn đền bù về những điều bất tiện bằng cách cung cấp bia miễn phí cho các gia đình ở cạnh đường ống, giờ họ cần biết sẽ đục đường ống dẫn bia vào chỗ nào trong gia đình J. Rồi tụi mình đi ngang qua tòa nhà nơi đã diễn ra cảnh quay một bộ phim trong đó một celebrity phải đóng cảnh khỏa thân, Stephen kể hôm đó mọi người đã bu kín khu đó ra sao, chắc hòng được chiêm ngưỡng, kaka. Dừng lại trước tòa tháp Thị chính, Stephen kể cho tụi mình nghe tòa tháp đã bị cháy vào thế kỷ 12 như thế nào, và vì thế họ chỉ có những tư liệu được lưu trữ từ sau đó.

 Những con đường, tòa nhà vắng lặng trong buổi tối đầu xuân
Tòa tháp thị chính, nằm tại quảng trường lớn nhất của thành phố

Một thành phố rất nhỏ nhưng có rất nhiều điểm hấp dẫn. Ý định thuyết phục con gái quay trở lại Brugge không thành, mình đành bỏ lỡ cơ hội thưởng thức buổi biểu diễn đàn hạc của nghệ sỹ nổi tiếng Luc Vanlaere, loại nhạc cụ cổ nhất trên thế giới, với những âm thanh như thể vọng lại từ một thế giới khác - những đỉnh núi thiêng hay thiên đường.

Một thành phố nhỏ xíu xiu, đã đến tới hai lần vậy mà cảm giác như chưa thỏa. Biết bao giờ mới quay trở lại đây nhỉ. Ừ, dù chả đơn giản nhưng nếu muốn nhất định sẽ làm được. Mình sẽ quay trở lại đây cùng các bạn nhỏ, và chắc chắn sẽ không bỏ lỡ chương trình biểu diễn đàn hạc nữa.
Cửa hàng với những chiếc kẹo sôcôla độc đáo



Và một Brugge khác, trong một ngày đầu đông

20 tháng 6 2016

NHẬT KÝ BỐ ỐM_02

Đã hơn 5 tuần kể từ khi cả nhà biết bệnh của ông. Cho ông uống gì, ăn gì, mọi cái đều được cả nhà bàn bạc kỹ lưỡng. Dù từ xưa tới nay ông luôn ăn uống vô cùng khoa học, giờ mẹ con còn lưu tâm hơn đến vấn đề đó. Trước hết, mọi thứ thực phẩm đều là nhà tự làm. Yến thô, tụi mình tự tay nhặt, mỗi lần mất cả tiếng đồng hồ. Sữa đậu hàng ngày tự làm. Thịt, cá, rau, hoa quả, tất tần tật những thứ gì ông ăn đều đảm bảo từ nguồn sạch tuyệt đối. Một thời gian dài ông không ăn bất cứ thứ gì là đạm, chỉ húp tý cháo trắng với mật ong. Thỉnh thoảng bà lén ninh tý thịt nạc lấy nước nấu cháo cho ông liền bị ông phát hiện, bảo bà cho tôi cháo trắng thôi. Thuốc thì cả nhà quyết định dùng thuốc ông lang Nho, nọc độc bọ cạp xanh, nghệ nano, tam thất và mật ong. Một ngày tới 17 lần cho ông uống thuốc và ăn vào ba bữa, cứ mỗi thứ cách nhau 30’.  Nhìn ông nuốt thật khó khăn, ngậm mãi rồi lâu lâu mới nuốt được một thìa, dù đó là nước hay cháo loãng. Bê chén thuốc cho ông uống thấy thương vô cùng. Nhiều khi ông bỏ thừa mình cũng chả nỡ ép ông mà mang cốc đi rửa luôn. Rồi rất nhiều lời khuyên, mình và bà thống nhất trả lời rằng chế độ ăn uống của ông nhà tư vấn với bác sỹ riêng. Mà điều này thì cũng gần đúng sự thật J

Tuần đầu tiên ở Hà Nội về ông sút 1kg. Tuần tiếp theo ông sút 2kg. Bà sốc. Mình lên bà khóc, bảo cứ thế này thì chả biết ông còn chống chọi được bao lâu. Hơn 2 tuần kể từ khi đưa ông về thì bắt đầu có những chuyển biến đầu tiên. Ông nuốt đỡ khó khăn hơn. Đã có một hôm ông ra đứng nhìn núi với mình được khoảng 1’. Như vậy cũng đủ cho cả nhà mừng lắm rồi. Ông bảo mình, bố cảm thấy có sự chuyển biến. Dù vậy, tình hình sức khỏe của ông trồi sụt, có những hôm ông yếu đi rất nhiều, nằm lả cả ngày chẳng nói câu nào, hoặc có những ngày ông nói không tròn tiếng, giọng rõ là của người bị líu lưỡi.

Về chăm ông được hai cuối tuần thì nhà mình xảy ra chuyện lớn – bà nội bọn trẻ mất. Bà mất đột ngột, mình còn chưa bê cho bà được bát cháo nào. Ngồi trong đám tang bà, nghĩ giờ này bố mình cũng đang trong tình trạng nguy kịch, và chẳng bao lâu nữa mình sẽ phải tiễn đưa ông, mình khóc hết nước mắt. Cứ nghĩ đến câu nói của mẹ, Khổ thân các con, năm nay các con đen quá, mình lại tủi thân, nước mắt cứ thế tuôn. Rồi lại nghĩ chắc bố cũng thương con gái vô cùng, mà dù đã ngoài 40, với bố mẹ mãi vẫn là bé bỏng.

Đám tang bà nội bọn trẻ xong ít hôm, dịp cuối tuần mình lại về chăm ông. Chưa đầy 2 tuần không gặp mà như đã lâu lắm rồi. Tuần đó ông sút thêm 1kg, như vậy tổng cộng ông đã sút 11kg kể từ khi bắt đầu ốm vào giữa tháng 4. Ông cầm tay mình mãi, một lúc nào đó bảo, bố cảm thấy nó [tế bào ung thư] bị chặn đứng rồi. Ở với ông gần 4 ngày, trưa thứ Hai ngay trước khi mình chuẩn bị về Hà Nội thì ông làm cho bà và mình một trận hết hồn. Ông nôn, người run lên bần bật, mạch đập như ngựa vía. Ngồi trên giường, cầm hai tay ông áp vào lòng bàn tay mình, trong đầu thầm nghĩ truyền năng lượng cho ông, mình cầu khấn nhiệt thành sao cho ông qua cơn choáng mệt. May quá, một lát rồi mọi việc cũng qua. Bác Kiều ngay tức tốc vào chăm ông, còn mình thì bà bắt về đi làm.

Thật may, cơn choáng của ông qua nhanh, rồi liên tục những ngày sau đó sức khỏe ông hồi phục với một tốc độ đáng kinh ngạc. Bà khoe với mình tuần này ông không bị sút cân nữa, ông đòi ăn phở, ông đòi ăn bún, ông kêu đói… Bà bảo ông xúc được thìa cơm rồi, nhìn ông ăn trông ngon lành lắm. Chao ôi là mừng. Thứ Hai chào ông bà về, thứ Sáu mình đã lại có mặt ở đó và được chứng kiến ông ra nhà ngoài ngồi ăn sáng. Buổi trưa bà cho ông vài thìa cơm nấu mềm. Cả nhà quây quần ngồi ngắm ông ăn. Ông ăn được vài thìa cơm, thêm ít thức ăn. Đến khi ông bảo thôi thì Vy dỗ dành, ông ăn thêm thìa này cho con, được thể Thư cũng bảo, còn con nữa. Cô công chúa nhà mình cũng lanh chanh còn nhà con, ông phân biệt đối xử. Thế là ông đành ăn cố mấy thìa nhỏ. Ông cười mà mắt rưng rưng, bảo hôm sau ông ăn thì phải đuổi hết đám này ra ngoài. Mỗi hôm ông ăn thêm được một chút, hôm đầu là miếng chuối, hôm sau là miếng dưa lê, xoài, rồi có hôm buổi sáng còn cắn một miếng pizza cùng bọn trẻ. Oai, cả nhà ngắm ông nuốt từng miếng cơm, miếng hoa quả, mừng không để đâu hết.

Sáng thứ Bảy ông bảo cho ông đi cắt tóc. Ông bám cầu thang đi xuống, bác Kiều và ông chồng mình đi bên cạnh để nếu cần thì đỡ, 4 đứa cháu tháp tùng đằng sau, vui như đi trảy hội. Vì xe nhỏ nên ngoài 4 đứa cháu đã được ông duyệt từ trước, chỉ có anh Tuệ và ông chồng mình đi. Ra đến quán, bác Tuệ chắp tay sau đít đứng bên ngoài quán, ông chồng mình bên trong, và một hàng 4 đứa cháu ngồi sau ghế ông, mọi người bảo không khác gì đi tháp tùng Obama J.
Đưa ông đi cắt tóc - Sự kiện lớn của cả gia đình :)

Sau vụ đi cắt tóc là bữa cơm trưa. Nhà mình tụ tập gần như đầy đủ, tất cả cả con gái, con rể, con trai và một lũ cháu. Ông đẩy xe xuống bếp ngồi ăn cùng cả nhà, thậm chí còn nhấp môi một chén rượu nhỏ. Đã nói với bà từ trước rằng muốn dặn dò con cháu mấy câu, vậy mà ông xúc động không nói được, cứ mếu như trẻ con, cuối cùng bà phải làm phát ngôn viên cho ông. Buổi chiều nằm ở đi văng ở phòng khách, ông bảo chờ khỏe lại chút ông sẽ viết tiếp hồi ký.
Lần đầu tiên sau gần 2 tháng ông mới lại ngồi ăn trưa cùng cả nhà ở căn phòng bếp quen thuộc

5 tuần dài dằng dặc đã qua kể từ hôm nhà mình đưa ông từ Hà Nội về Sapa. Sức khỏe ông hồi phục ngoài sự trông đợi của cả nhà. Bõ công cả nhà chăm sóc, yêu thương ông vô kể. Lúc nào cũng có 1-2 đứa con ở cùng bà để chăm ông, rồi cuối tuần thường cả nhà ở đó. 2 cô cháu nội thường xuyên ở bên giường ông, chăm ông rất đúng ý. Vi bảo ông ơi ngày trước cháu nghe bà kể ông phải chiến đấu kinh khủng hơn nhiều, giờ có đáng là gì. Hôm thấy bà bảo ông tăng được 3 lạng, cô cháu khăng khăng con sờ thấy lưng ông có thịt, làm bà phì cười bảo 3 lạng thịt đấy cán đều ra thì mỏng như tờ giấy pơ luya, làm sao mà con cảm thấy được. Thư thì kể con hay nằm ngắm ông, khi ông ăn được con thấy rõ má ông đầy lên, bớt nếp nhăn đi. Rồi lúc này lúc khác hai cô cháu lại thơm vào má ông, hít hà hơi ông, đòi ngủ cùng ông bà và bảo ông đẹp trai nhất huyện.
Đánh đàn cho ông nghe
Ông đỡ mệt, đám trẻ vui, tự sướng với nhau
Cuộc chiến còn dài. Dù vậy, ông đang dần hồi phục như thể một phép màu. Ai hỏi nhà mình bảo Đông tây y kết hợp cúng bái J. Đúng thật, ngoài thuốc men thì mỗi tuần 3 ngày bác Vân, bác Kiều và gần đây là cả bạn cún nữa đọc kinh cho ông sáng tối. Bà và bác Hằng ngày nào cũng cầu nguyện cho ông trên nhà thờ. Cả nhà không dám tham lam, xin cho ông trụ vững để đón cháu dâu, chỉ 3 tháng nữa thôi. Bà bảo đến sinh nhật tới kể cả ông yếu phải nằm giường vẫn tổ chức thật to, mời hết họ hàng lên dự sinh nhật ông.

Lâu lắm rồi, đến tuần này nụ cười mới trở lại với nhà mình. Cả nhà vui mừng vô hạn, rộn ràng trước từng tiến triển nhỏ của ông, ngày nào cũng ríu rít điện thoại mấy lần để chia sẻ ông ăn được những gì, ông ngủ thế nào, rời khỏi giường bao lâu. Ông ơi, ông vững bước nhé, cả nhà luôn bên ông. Cảm ơn bề trên, cảm ơn Trời Phật và Chúa đã phù hộ nhà mình! 

14 tháng 6 2016

TẾT DIỆT SÂU BỌ

Tháng Năm mong chờ mãi rồi cũng đến. Bắt đầu nghỉ hè, bắt đầu những tháng ngày thảnh thơi. Không phải thảnh thơi công việc mà là thảnh thơi việc học, còn công việc thì sẽ nhiều lên, nhưng không sao cả, miễn là tối tối chẳng còn phải lo làm bài nữa. Tháng Năm, tháng Sáu những cây mận đỏ đầu tiên sẽ chín. Khác với giống mận hậu cây thường to, thân xù xì, tạo cảm giác vững chãi, mận đỏ dáng mảnh dẻ, lớp vỏ thân cây cũng khác, vươn cao. Tụi mình thường ra níu cành hái những quả mận đỏ ối sau vườn, chua chua giòn giòn, chỉ nghĩ đến đã khiến nước miếng ứa ra. Chùi quả mận còn nguyên lớp phấn vào áo, đám trẻ con nhiệt tình ăn đến ê cả răng, thỉnh thoảng lại làm dây những giọt nước mận đỏ tươi lên vạt áo.

Tháng Năm/tháng Sáu có Tết diệt sâu bọ. Mẹ ủ ít rượu nếp. Tỉnh dậy như thấy có gì long trọng lắm. Mẹ cho cả nhà ăn một bữa sáng chỉ có ít hoa quả và rượu nếp. Tụi mình dậy sớm.  Ngay trước bữa sáng là một công việc rất yêu thích của mấy đứa trẻ tụi mình – khảo cây. Đến thời điểm đó thì mọi loại cây trong vườn – đào, lê, mận, cây nào sai hay không đều đã rõ, cây nào sai thì quả đã lúc lỉu trên cành, đã có thể ăn được hoặc còn đang lớn. Tụi mình đi đến từng cây năm đó ra ít quả. Hai chị em, một đứa trèo lên giả làm cây, đứa đứng dưới cầm roi dứ dứ rồi tra hỏi, tại sao năm nay mày không chịu ra quả, đứa giả làm cây ậm ừ trả lời. Đứa đứng dưới lấy roi quật vào thân cây vài cái, tao tha tội cho mày, sang năm nhớ ra quả cho sai, nhớ chưa. Toàn bộ cái nghi lễ khảo cây chỉ có vậy mà mấy chị em rất thích thú và đến tận sang năm vẫn nhớ năm trước mình đã khảo những cây nào, náo nức khoe với bố mẹ cây nào “ngoan” nghĩa là năm nay đã ra nhiều quả, hay cây nào vẫn “hư”.

Những Tết diệt sâu bọ đã xa. Nhà mình giờ chuyển đến một chỗ khác, vườn thì vẫn rộng nhưng chỉ có vài cây ăn quả. Mà cả cái thị trấn đấy giờ có còn mấy nhà trồng cây ăn quả nữa đâu. Năm nay cây mận hậu sau nhà mất mùa, ngó nghiêng mãi cũng chỉ thấy đôi quả. Đã mấy chục năm, từ ngày rời nơi đó đi học, mình cũng chả bao giờ còn trèo lên bất cứ cây nào vì bất cứ lý do gì. Ngày Tết diệt sâu bọ mình không ở nhà. Câu chuyện giữa mẹ và mình cũng chỉ xoay quay tình hình sức khỏe của bố, chẳng giống như mọi năm mẹ sẽ bảo, cả nhà đang cùng nhau ăn Tết diệt sâu bọ con ạ. Ngồi trong một căn phòng họp ở Đà Nẵng mình bất giác nhớ đến cảnh mình và cậu em trai đi khảo từng cây ngày nào, nhớ đến nụ cười tươi của bố khi giảng giải cho tụi mình cách khảo cây, mắt lấp lánh cười khi trong bữa sáng tụi mình tranh nhau khoe đã khảo những cây nào. Lại nhớ đến bố giờ đang nằm trên giường, yếu ớt, thời gian còn lại chỉ tính bằng ngày, bằng tuần, những giọt nước mắt cứ chực trào ra. Những tháng ngày tươi đẹp ấy đã rời xa và sẽ chẳng bao giờ quay trở lại. Một mùa hè thật buồn! Một cái Tết diệt sâu bọ thật buồn!